100. Yılında Lozan Barış Antlaşması

4-11 Ekim 1922 tarihleri arasında Mudanya’da mütareke görüşmeleri
sürerken, İtilaf Devletleri Sultan Vahdeddin’e müracaat ederek
İstanbul Hükümeti’nin de Lozan’da yapılacak barış görüşmelerine bir
heyet göndermesini istemişti. İtilaf Devletleri’nin Türk
tarafındaki çift başlılıktan yararlanmak istedikleri anlaşılıyordu
ama Mustafa Kemal’in buna tepkisi çok sert ve akıllıca oldu. İki
başlılığı ortadan kaldırmak gerekçesiyle 2 Kasım 1922 gecesi
Saltanat ilga edildikten hemen sonra Lozan'a gönderilecek
Murahhaslar (Delegeler) Heyeti seçimlerine geçildi. Heyetin
başkanlığı için Heyet-i Vekile (Bakanlar Kurulu) Reisi Rauf Bey
başta olmak üzere Hariciye Vekili Yusuf Kemal Bey, sabık Dahiliye
Vekili Fethi Bey ve hatta Kâzım Karabekir Paşa gibi Millî
Mücadele'nin ağır topları beklenti içine girmişlerdi. Özellikle
Rauf Bey, Osmanlı İmparatorluğu’nun sonunu getiren 30 Ekim 1918
tarihli Mondros Mütarekesi'ni imzalamış olmanın ezikliğiyle, o kötü
hatırayı bir zaferle silmek arzusu içindeydi. Ancak Mustafa
Kemal'in Lozan için uygun gördüğü isim Mudanya Mütarekesi’nin
başarılı görüşmecisi, her daim kendisine sadık Garp Cephesi
Kumandanı İsmet Bey idi.