Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Gasp ve Müsadere

Servet denetimi, muhalifleri ve rakipleri tasfiye, hazine
açıklarını kapatma yolu olarak... Ayşe Hür: "Osmanlı tarihinde ilk
kayıtlı-kuyutlu müsadere, Konstantinopolis’in fethinden bir gün
sonra yapılmıştır. Malları ilk müsadere edilen kişi ise II.
Mehmed’in ‘Fatih’ unvanı almasında önemli rolü olan Vezir-i Azam
Çandarlı Halil Paşa’dır. Müsaderenin sistematik hale geldiği Kanuni
Dönemi’nin ünlü vak’alarından biri Defterdar İskender Çelebi’nin
infazı ve servetinin müsaderesiydi. İskender Çelebi’ye atfedilen
suç, Irakeyn Seferi sırasındaki bazı başarısızlıklar ve yolda
gerçekleşen bir soygundu. Cinci Hoca lakaplı Karabaşzade Hüseyin
Efendi’nin, "Deli" İbrahim'in tahttan indirilmesini takiben (1648)
katli ve mallarının müsaderesi hazineyi epeyce rahatlatmış, Cinci
Hoca’nın toplam 2.700 kese kadar olduğu rivayet edilen altınları
halk arasında ‘Cinci Parası’ diye anılmıştı."