“Mumsöndü” İthamının Tarihi

Antik Yunan ve Roma'da “orgia” (orji), çeşitli tanrılara tapınmada
uygulanan herhangi bir töreni anlatan kutsal bir terimdi. Zaman
içinde pagan tanrılar Bacchus ve Dionysos'un onuruna düzenlenen,
genellikle coşkulu veya çılgınca danslar, şarkılar ve bolca içkiyle
kutlanan gizemli kültleri ve ayinleri ifade eden bir terim oldu.
Romalı tarihçi Livy'ye (ö.17) göre, bu törenler karanlığın "özgür
erkek ve kadınların rastgele çiftleşmesini" ve ara sıra cinayetleri
gizleyebilmesi için geceleri yapılırdı ve bu, din kisvesi altında
klasik bir ahlaksızlık vakasıydı. Erken İslami kaynaklarında “mum
söndü” benzeri ithamlara maruz kalanlar da Mazdekilik, Hürremilik,
Babekilik, Deysanilik ve Karmatilik gibi, Sünni ulema tarafından
“heretik/sapkın” ilan edilen mezheplerin mensuplarıydı. Osmanlı’nın
Sünni uleması ise doğrudan Kızılbaşları hedef aldı. Ardından açık
ya da örtük suçlama dairesi büyüyerek günümüze kadar geldi. Hatta,
CB Erdoğan, “sadece sapkın zevklerin üzerine inşa edilmiş Alevilik”
olmaz bile dedi! Bu söylemin altında ne yatıyor? Gelin tarihten
örneklerle anlamaya çalışalım…