Tek Parti Dönemi’nde Uyuşturucu Üretimi ve Denetimi

Son zamanların popüler figürü olan eroin, afyondan elde edilen
morfinin sentezlenmesiyle elde edilen bir kimyasal madde. Eroine
benzer ilk madde, 1874 yılında Londra’daki St Mary's Hastanesinde
çalışan İngiliz kimyacı C. R. Alder Wright tarafından sentezlendi.
23 yıl sonra 31 Ağustos 1897’de Almanya’daki Bayer ilaç firmasında
çalışan kimyager Dr. Felix Hoffman afyon sakızının doğal türevi
olan ve morfine benzeyen fakat ondan daha az bağımlılık yaratan
kodeini elde etmek üzere çalışırken, kodeinden üç kat daha kuvvetli
olan başka bir madde elde etti. Bayer bu maddeyi "heroin" olarak
adlandırdı. Kelime Almancada “kahraman” anlamına gelen "heroisch"
kelimesinden türetilmişti. Çok iyi bir ağrı kesici özelliği olan
ilaç kanser ve tüberküloz hastaları üzerinde, savaşta yaralanan
askerlerde ve hatta soğuk algınlığı etkilerini azaltmak için hiçbir
yan etkisi olmadığı belirtilerek uzunca bir süre piyasada kaldı.
Mucize ilaç olarak tanıtılan eroin çok kısa bir sürede bu iki
kıtada yayıldı. 1910 yılına gelindiğinde ilacın yan etkileri olduğu
anlaşıldı. 1912 yılında ise Bayer firması eroin üretimini tamamen
durdurdu. Peki bu sırada Osmanlı ülkesinde neler oluyordu? Daha
geniş bilgi için: Cengiz F. Erdinç'in Overdose Türkiye, Türkiye'de
Eroin Kaçakçılığı, Bağımlılığı ve Politikalar (İletişim, 2004)