Hepimiz Çingeneyiz, Hepimiz Romanız!

Ayşe Hür 8 Nisan Dünya Romanlar Günü dolayısıyla Dünya'nın en kadim
"öteki"si Romanların tarihine bakıyor: "1978 yılında toplanan
İkinci Dünya Roman Konferansı’nda “Çingene” yerine, Rom (=adam,
insan) kökünden gelme ‘Roma’ (Türkçede Roman) adının kullanılması
kararı alındı. Bu talep ilk kez 1844'te Augustus Pott'un kitabında
dile getirilmişti. Romanlar, özgürlükçü yaşam tarzları yüzünden
yüzyıllar boyunca yaşadıkları her ülkede garipsenmek ve dışlanmakla
kalmadılar, işkencelere uğradılar, hapislere atıldılar, şehirlerden
sürüldüler, çocukları ellerinden alındı, soykırıma uğradılar. 1068
tarihli Bizans geçen ve ‘büyücü’ veya ‘vantrolog’ anlamına gelen
‘adsincani’ teriminin, Yunancadaki Atzinganoi, Almancadaki
Zigeuner, Fransızcadaki Tsiganes, İtalyancadaki Zingaro veya
Türkçedeki Çingene sözcüğünün kökeni olduğu sanılıyor. 1675 yılında
XIV. Louis Çingenelerin yakılarak ve kılıçtan geçirilerek yok
edilmesine karar verdi. 1726’da İngiltere Kralı VI. Charles bütün
erkek çingenelerin öldürülmesi, kadın ve 18 yaş altı çocukların
kulaklarının kesilmesini emretti."