Vatandaş Türkçe Konuş Zorbalığı ve Vagon-Li Olayı

Ayşe Hür: Lozan Barış Antlaşması, kâğıt üzerinde Türkiye
Cumhuriyeti uyruklu bir Kürt’ün Kürtçe gazete çıkarmasını, Kürtçe
televizyon yayını yapmasını, Kürtçe seçim propagandası yapmasını,
mahkemede Kürtçe savunma yapmasını mümkün kılıyordu. 1925 Şark
Islahat Planı’nın 14. Maddesi “Aslen Türk olup Kürtlüğe yenilmeye
başlayan” çeşitli vilayet ve kaza merkezlerinde, devlet
dairelerinde, okullarda, çarşı ve pazarlarda, Türkçeden başka dil
kullananlar, hükümet ve belediyenin emirlerine muhalefet etmek ve
direnmek suçundan cezalandırılacaktır,” diyordu. 28 Nisan 1926’da
Türk Ocağı Kurultayı’nda Van Mebusu İshak Refet (Işıtman), Şark
vilayetlerinde yaşayan Kürt unsurların hem dillerini muhafaza
ettiklerini, hem de Karakeçililer, Serkanlar, Türkanlar gibi Türk
kökenli toplulukları Kürtleştirdiklerinden söz ediyor, bu konuda
cezai tedbirler alınmasını öneriyordu.